Metodyka ustalania planów sumplementacyjncyh
Ustalenie odpowiedniego schematu suplementacji nie jest zadaniem łatwym i wymaga indywidualnego podejścia oraz bardzo szczegółowej analizy uwzględniającej szereg rozmaitych czynników takich jak: rodzaj dyscypliny sportowej, charakter, częstotliwość oraz intensywność wysiłku, priorytety treningowe, sposób odżywiania i skład diety, budowa ciała, stan zdrowia, stosowane suplementy itp.
Ułożenie skutecznego programu wspomagania wymaga więc wnikliwego podejścia do danego przypadku oraz odpowiedniej wiedzy w zakresie żywienia i fizjologii wysiłku. Ze względu na złożoność tematu, ustalaniem suplementacji w sporcie wyczynowym powinni zajmować się przede wszystkim odpowiednio przeszkoleni dietetycy, trenerzy, lekarze lub inni przedstawiciele kadr medycznych. Bardzo często jednak rolę tą przejmują sklepy z odżywkami.
Wiele punktów handlowych zajmujących się sprzedażą preparatów dla sportowców ustala listę niezbędnych suplementów oraz schemat ich dawkowania na podstawie krótkiego, niekiedy kilkudziesięciosekundowego wywiadu, w efekcie czego oferowane programy wspomagania przynoszą niewielkie korzyści, a niekiedy wywierają skutek wręcz odwrotny. Błędy popełniają także sami sportowcy i trenerzy, którzy bez odpowiedniej wiedzy próbują poszukiwać skutecznych rozwiązań na „własną rękę”, sugerując się jedynie reklamami względnie mało wiarygodnymi opiniami.
Niewłaściwe i chaotyczne podejście do tematu uderza zarówno w producentów, których obwinia się niesłusznie za złą jakość produktów, jak i samych użytkowników, którzy za źle dobrane suplementy muszą ponosić niepotrzebne koszty finansowe. Ustalaniem programów wspomagania, szczególnie w sporcie wyczynowym, gdzie istnieje duża odpowiedzialność za uzyskiwane wyniki, powinny więc zajmować się przede wszystkim odpowiednio wykwalifikowane kadry lub specjalnie przygotowane do tego poradnie.
Przeprowadzenie odpowiedniego wywiadu w celu ustalenia odpowiedniego programu suplementacyjnego istotne jest nie tylko w przypadku sportowców, ale także osób zainteresowanych poprawą swojej sylwetki lub stanu zdrowia, np. w terapiach nadwagi. Aby uzyskać najważniejsze dane potrzebne do opracowania efektywnego programu suplementacji, niezbędne jest przeprowadzenie wywiadu obejmującego cztery zasadnicze kwestie:
- analiza masy i składu ciała oraz stanu zdrowia – ma na celu zbadanie ewentualnych odchyleń w zakresie budowy ciała (nadwaga, niedowaga) oraz ustalenie przeciwskazań do suplementacji w przypadku występowania określonych jednostek chorobowych
- analiza sposobu żywienia i składu diety – ma na celu wyodrębnienie błędów w sposobie odżywiania oraz ustalenie podaży energii a także dysproporcji i niedoborów w zakresie spożycia podstawowych składników żywieniowych.
- analiza wysiłku – ma na celu określenie rodzaju, intensywności, częstotliwości i czasu trwania pracy mięśniowej oraz ustalenie priorytetów treningowych
- analiza dotychczasowego programu wspomagania – ma na celu zapoznanie się z aktualnym sposobem prowadzenia suplementacji aby wyznaczyć nowy prawidłowy kierunek jej kontynuacji